Nu de Olympische
Winterspelen in volle gang zijn, krijgen alle Wie is de Mol fans
afkickverschijnselen. Want twee weken zonder WIDM, midden in de serie? Dat is
zwaar! Wie is de Mol is mijn meest favoriete programma allertijden. Verraad en
vriendschap, liegen en bedriegen, plezier, mysterie en heel veel verwarring.
Als echte Mol-fan heb ik me menig keer gewaand in de wereld van tunnelvisies,
geheime aanwijzingen, nepmollen en twijfel (puntjepuntje is de Mol! Ja, nee,
ja, nee..). Wie is de Mol is één grote mindfuck. En hoewel je soms gek kan
worden van alle verwarring en je er helemaal naast kan zitten, het blijft een
geweldig programma. Verslavend zelfs, in mijn geval. Zo verslavend dat ik elk
jaar sta te trappelen voor het volgende seizoen. Zo verslavend dat ik met
familie en vrienden een Mollenpoule heb opgezet. Zó verslavend dat ik zelfs,
hoe desperate het ook klinkt, een eigen Mollenboek heb, die ik elke week trouw
bijhoud. Én ik doe fanatiek mee met de MolApp. Tja, je moet wat als je
verslaafd bent. Toch, hoe onvoorstelbaar ook, zijn er mensen die WIDM maar niks
vinden. Of die de Mol-verslaving niet snappen. Voor deze groep ‘onwetenden’ heb
ik wat argumenten in petto die, naar mijn mening, aantonen dat het Mol-kijken weldegelijk
bijdraagt aan je algemene en wellicht ook je persoonlijke en professionele
ontwikkeling. Voor het bepalen/bewijzen van
het nut van WIDM begin ik met wat feitelijkheden. Vervolgens kijk ik naar de
algemene opinie: wat zegt het publiek? En aangezien ik ook behoor tot de
doelgroep vul ik deze algemene opinie aan met eigen argumenten. Waarom vind IK
het zo nuttig om elke Mol-donderdagavond naar mijn televisiescherm te staren?
Oké, de
feiten. Wie is de Mol (AVRO) begon in 1999 en werd elk jaar steeds wat
populairder. Ik kwam pas in de picture na seizoen drie, alhoewel ik het derde
seizoen wel heb teruggekeken wegens lovende kritieken over George, de über Mol.
(Ze hadden gelijk). Na vier seizoenen besloten de makers nog één seizoen te
maken, maar dan met bekende Nederlanders. En omdat de BN-er succesformule zich
al vaker had bewezen bleek dit vijfde seizoen zo succesvol te zijn dat de AVRO
tóch doorging met het programma, inclusief bekende Nederlanders (gezegd door
Angela Groothuizen in de special over dertien jaar WIDM, januari 2014). In al die
jaren dat Wie is de Mol op tv te zien was is het programma zeven keer
genomineerd voor de Televisierring, de belangrijkste televisieprijs van
Nederland. In 2013 kregen onze Molletjes ein-de-lijk de felbegeerde ring in hun
bezit. Tijdens de uitzending van het Televisierring Gala werd overigens het
woord ‘Molloot’ geïntroduceerd, wat omschreven kan worden als: ‘zij die fan
zijn van het programma Wie is de Mol’ (eigen interpretatie). Het dertiende
seizoen droeg dus zelfs bij aan het uitbreiden van onze Nederlandse vocabulaire!
Dit seizoen was dan ook de best bekeken serie tot nu toe, want bij de laatste
aflevering ontdekten meer dan 2,5 miljoen kijkers (Stichting kijkcijfers, 2013)
dat Kees Tol toch écht de Mol was. Inmiddels zijn we in 2014 aanbeland bij het veertiende seizoen met hele leuke kandidaten, waaronder Tygo Gernandt,
Freek Bartels en Susan Visser!
De
feitelijkheden die ik net noemde zijn eigenlijk beïnvloed door de kijker. De
kijker kijkt, de kijker stemt en de kijker is verslaafd. Zonder kijker geen Mol
en zonder Mol geen kijker. Zo maken we de cirkel weer rond. Het grappige is dat
de Mol-kijker niet alleen consumeert, maar ook produceert! Wanneer je een
kijkje neemt op een van de vele Mol-Fora kan je je dagenlang vermaken met (en
in de war raken door) alle realistische en onrealistische ideeën van de spuiende
Molloten. De eeuwige discussies en rare aanwijzingen die ronddwalen op internet
gaan van absurd naar absurdst. Een voorbeeld? Easy! De zogenaamde geheime
aanwijzingen gaan zo ver dat het in coma liggen van Michael Schumacher wordt
betrokken bij de verdenking van kandidaat Owen Schumacher. Schumacher ligt in
coma, Schumacher heeft zijn ogen dicht, net als een mol, dus Owen Schumacher
moet de Mol zijn! Dat wil dus zeggen dat het team van Wie is de Mol opzettelijk
Michael Schumacher off piste heeft laten gaan, er vervolgens voor heeft gezorgd
dat hij hersenletsel opliep en uiteindelijk zijn comateuze toestand heeft
gebruikt als geheime aanwijzing voor het programma? Inmiddels is Owen
afgevallen en weten we dat het dus niet waar is, fieuw! Dit klinkt als een
slecht voorbeeld van nut, maar niets is minder waar. Want achter al die
realistische en onrealistische ideeën schuilt een heel uitgedacht plan. Wie is
de Mol zet aan tot denken en in het geval van de fora: tot samen denken. Ook op
werk is het de talk of the day (tenminste bij mij). Het programma zorgt voor
gespreksstof, je denkt samen na en komt alleen of samen tot allerlei theorieën.
Wie is de Mol bevordert het groepsproces én het denkproces in één! Max
geheugentrainer is er niets bij. Dat groepsdenken is ook terug te vinden in de
poules die familieleden en vrienden aanmaken om de ware identiteit van de Mol
te achterhalen. Ook de Molapp, die dit jaar in het leven is geroepen en al
zeker 120.000 gebruikers heeft (volgens Kees Tol, maar ja.. hij was de Mol..),
draagt bij aan het groepsproces en ook aan de winnaarsmentaliteit. Want wie wil
er nu niet winnen binnen je eigen poule!
WIDM helpt je
bij het ervaren van een scala aan emoties: verward, teleurgesteld, blij,
euforisch etc. En wat baal je als je mol uit het spel vliegt en je tunnelvisie
dus een grote waanvoorstelling bleek. Zelfs de aller slimste mensen gaan ten
onder in het Mollengeweld. Het programma laat je nadenken en beseffen dat je na
een failure door moet gaan op zoek naar een nieuw doel en dus in dit geval een
nieuwe Mol. En die zoektocht is leuk. Die zoektocht is spannend en je wilt zo
veel mogelijk argumenten aandragen waarom jouw Mol toch echt dé Mol is. Naast
het spel zijn de locaties ook prachtig weergegeven. Na het seizoen van vorig
jaar wil ik absoluut naar Zuid-Afrika. De shots zijn mooi, goed gekozen, soms
zelfs indrukwekkend. (Ik heb er tegenwoordig meer verstand van door de cursus
TV Regie van het TVCollege. De laatste tijd word ik heel sentimenteel bij het
zien van een mooi shot). En ja, niet alleen beeld, maar ook geluid maakt of
kraakt een programma. Het klinkt heeeel silly, maar elke aflevering, zelfs na
al die jaren dat ik het programma kijk, krijg ik kippenvel van het intro. Hoe
mind thrilling is dat!!
Conclusie: mijn (en wellicht ook jouw) Wie is de Mol verslaving blijkt nut te hebben! Nu dat
duidelijk is pleit ik voor het toevoegen van de woorden ‘mindfuck’ en ‘Molloot’
aan de Dikke van Dale. Who’s with me?